Het veranderen van de wereld. Een
utopie of werkelijkheid?
Connor Reekers 00060970
Deze verhandeling schrijf ik voor de les Ecologie, dit is
een leerlijn die mij gegeven wordt aan de Hogeschool Zeeland te Vlissingen door
de heer van Olphen. In deze
verhandeling omschrijf ik de filmpjes van Annie Leonard: The story of Stuff,
The story of Change en The story of Solutions. Deze zal ik eerst kort
beschrijven door een samenvatting te geven en daarna zal ik deze gaan
vergelijken met elkaar. Als laatste zal ik mijn mening geven van uit mijn
ontwerpervaring.
Korte samenvatting
The story
of Stuff
Dit filmpje legt uit hoe belangrijk spullen zijn voor onze
economie en hoe het huidige gebruik de wereld naar de vernietiging helpt. Alles
in deze wereld draait om kopen, meer en steeds meer. Zelfs als we geen plek
meer hebben moeten we kopen, zo zit de economie in elkaar. Annie vindt dat dit
ander moet. Annie de presentator legt dit uit door middel van een keten. Deze
keten zit als volgt in elkaar: de winning van grondstoffen, het produceren van
producten, het verkopen van de producten, het gebruiken van de producten en het
dumpen van deze producten. De huidige situatie zit zo in elkaar dat de rijke en
winstgevende bedrijven veel te zeggen hebben en zo ook veel bepalen in een
land. Alles in zo'n land lijkt te draaien op de welvaart van deze bedrijven. Zo
verwoesten ze andermans leefgebied, stoppen ze goedkope giftige stoffen in
producten, betalen ze werknemers in andere landen zeer minimaal, zorgen ze dat
producten kort meegaan, en gooien ze vervolgens alle afval op een hoop. Waarom
ze dit doen?, omdat dit goedkoop is. Annie wilt graag een andere situatie zien,
zei schetst een ideaal beeld van de wereld. De keten moet niet eindigen bij het
dumpen van afval, maar moet op nieuw beginnen. Het gedumpte afval moet
hergebruikt worden, fabrieken moeten schoner, de rijke lui moet minder te
zeggen hebben en de planeet moet met rust gelaten worden. Het gaat er volgens
Annie niet om hoeveel we gebruiken of kopen, maar wat er uiteindelijk mee doen.
De keten die Annie presenteert is geen rechte lijn meer maar een cirkel die
oneindig is. De wereld moet samenwerken om de planeet te verbeteren, door te
hergebruiken en door te recyclen.
The story of Change
In dit filmpje legt Annie uit dat er veel veranderd kan
worden wanneer de koopgewoontes van de bevolking veranderd. Wanneer er
bijvoorbeeld behoefte is naar fairtrade producten, dan zullen de mensen
fairtrade producten krijgen. De kern van deze film ligt bij de kracht die elke
individu kan uitoefenen op het begin van een verandering. Volgens Annie ligt de
huidige situatie zo dat we kopen wat wij denken dat het beste voor ons is, het
goedkoopste of het chiqueste. We kopen omdat we denken dat we moeten kopen,
omdat we het meest nieuwe moeten hebben of de meest geavanceerde van een
product. Annie wilt naar een situatie waarin de consumenten het heft in eigen
handen nemen en zelf kunnen bepalen of er een nieuw product gekocht wordt en
dan ook wat voor product. De kracht van de consument is veel belangrijker dan
dat ze zelf denken, zij kunnen hun koop gewoonten aanpassen en daardoor de
wereld veranderen.
The story of Solutions.
Dit filmpje gaat in op het doel van
onze economie. Dat is namelijk zo veel mogelijk geld verdienen en bezitten. Om
dit doel te bereiken worden er dingen gedaan waarmee we veel geld kunnen
verdienen of dingen die erg goedkoop zijn. Dit zorgt ervoor dat er veel schade
wordt gedaan aan mens en milieu. De weg die bewandeld wordt, is vaak bepaald
door de machtige mensen in onze samenleving. Annie vindt dat er een beter doel
is, ze wilt het doel van onze economie veranderen naar: "het verkrijgen
van een betere wereld." We kunnen dit bereiken door niet de goedkoopste
weg te kiezen maar de weg die ons het langst in leven houdt. Dus bijvoorbeeld
in plaats van kolencentrales, kiezen voor windmolens en andere groene opties.
Wij als mens hebben de kracht om dit te veranderen, maar dat moeten we wel
samen doen.
Overeenkomsten en
verschillen tussen deze drie filmpjes.
Deze filmpjes ga ik vergelijken door ze te plaatsen in de
vier kwadranten van het zonnewiel. Deze zijn Mens, Milieu, Techniek en Markt.
Dit zonnewiel is hier naast te zien. Ik heb ze gekeken, en steekwoorden
opgeschreven zodat ik zo sneller kon werken. De filmpjes zich besproken in de
klas met meerdere medestudenten zodat we elkaar mening konden horen en zo kan
ik ook een meer volledige vergelijking geven.
Kwadrant 1 Mens.
Als ik naar het mens kwadrant kijk dan komt er gelijk een
verschil tussen de filmpjes naar boven. In de story of stuff word de nadruk
gelegd op het feit dat de mens als consument niet een erg grote rol speelt bij
de huidige gang van zaken, het probleem ligt bij de producenten. Deze maken
producten die de wereld om zeep helpen volgens Annie. In de andere twee
filmpjes zegt ze precies hetzelfde over de producenten, maar geeft ze wel aan,
in tegenstelling tot wat ze zegt in de story of stuff, dat de consument de
kracht heeft om alles te veranderen. De consument is in de story of stuff een
soort van robot die koopt wat hem voor geschoteld wordt maar in de andere twee
filmpjes lijkt de consument meer op een wezen die bewust is van de keuzes die
hij maakt. Het gewicht ligt in de story of stuff meer op de producenten dan in
de andere twee filmpjes, waar het meer gaat over de consument.
Een overeenkomst is dat ze alle drie vertellen over een
soort onderdrukte mens. Dit komt door het verschil tussen de rijke machtige
mens en de normale mens, en door dat de machtige mens samenwerkt met de
politiek. De normale mens voelt zich machteloos en laat zich daardoor meeslepen
in de sleur die de machtige mensen hun aanvoert. Hoe anders je iets zou willen,
je moet een soort van protest groep hebben om de wereld te veranderen. Alleen
is het niet mogelijk om de wereld aan te passen, daar heb je meerdere handen
voor nodig. Alle drie de filmpjes duiden ook op het veranderen van het gedrag
dat de mens heeft ten aanzien van het kopen. Er moeten meer milieu en mens
vriendelijkere producten komen en waardoor andere mensen ook een beter leven
krijgen. Zo helpen wij elkaar in de wereld in plaats van elkaar leefomgeving te
verwoesten met vervuiling en uitbuiting.
Kwadrant 2 Milieu.
The story of Stuff gaat als enige in op het gebruik van
chemische en giftige stoffen. Hieruit blijkt namelijk dat we mar niet stopen
met het gevaarlijke stoffen te stoppen in onze producten. Hierdoor vervuilen
wij de lucht en onze leefomgeving, vele dieren en mensen kunnen hier door
sterven. In de andere filmpjes gaan ze minder in op de producten en hun
schadelijke eigenschappen. Wel hebben ze het over de vervuilende waarden die ze
hebben tijdens het maken van deze producten, maar deze passen ze meer toe in
het plaatje van het verbeteren van de algemene wereld. Ze leggen directe
omgeving wat minder onder de loep in de andere twee filmpjes.
Het doel moet veranderd worden naar wat is het beste voor de
gehele planeet. Dat is de grote overeenkomst op milieu gebied. Alle drie de
filmpjes hebben het doel om de kijker te overtuigen dat we de prioriteit niet
op geld moeten zetten maar dat we de planeet op nummer één moeten plaatsen. De
story of stuff doet dit door recycling, productie en product eigenschappen in beeld
te brengen. The story of Change gaat vooral in op dit onderwerp door producten
te promoten die goed voor het milieu en de mens zijn. The story of Solution
zegt hierover dat we niet voor goedkoop moeten gaan maar voor goed.
Kwadrant 3 Techniek
The story of Stuff is de enige die vertelt dat je door
techniekinnovatie de vervuiling kan verminderen. De andere twee behandelen wel
het vervuilende aspect wel, maar in mindere mate. De vervuiling is bij hun wel
en zorg, maar de techniek is bij hun niet een issue. The story of stuff legt
uit dat er door technische innovaties veel gedaan kan worden aan de vervuilende aspecten die zich afspelen in
de keten die Annie uitlegt. In de andere twee filmpjes is techniek een bijzaak,
persoonlijk vind ik dat ze daar te weinig rekening mee houdt in de andere twee
filmpjes. Door dat ze de techniek niet behandeld, krijgen de andere twee
filmpjes, zoals ze ook bedoelt zijn, een erg algemene inhoud die luchtig en
duidelijk is.
Alle drie de filmpjes gaan in op het opwekken van schone en
herbruikbare energie. Schone en herbruikbare energie is de toekomst van onze
planeet. Alle drie leggen ze goed uit dat we wat moeten ondernemen omdat onze
planeet anders gaat leiden aan de gevolgen van de vervuiling en uitbuiting van
de aarde.
Kwadrant 4 Markt
The story of Solutions is de enige die niet vertelt over
fairtrade producten. Het bieden van een goed geldbedrag aan boeren uit
ontwikkelingslanden zorgt voor een groei van de welzijn waardoor hun ook de
middelen kunnen verkrijgen om duurzamere keuzes te maken. Omdat de goedkope
methodes vaak vervuilend zijn, zijn ze gedwongen om ook vervuiling aan te gaan,
dat is hetgeen dat ik kan herleiden uit The story of Solutions. Maar dit kan ik
alleen doordat ik de andere twee filmpjes ook gezien heb.
We moeten minder naar geld kijken. Dat is de grote boodschap
die alle filmpjes willen overbrengen. Zoals ze dat in The story of Solutions
dat mooi uitleggen, we moeten het doel veranderen naar het bouwen van een
betere planeet. De rijke en machtige mensen moeten minder macht krijgen, de
inkomensverschillen moeten minder worden en de democratie moet weer van
iedereen worden.
Mijn mening als
student ontwerper
De drie filmpjes van Annie Leonard gaven mij een inspiratie
om meer te doen met mijn verantwoordelijkheid als consument. Ze heeft mij er
van weten overtuigen dat de mens zichzelf nu als het ware vernietigd door de manier
zoals we nu te werk gaan. In dat opzicht ben ik het volledig met haar eens dat
we onze houding moeten veranderen ten opzichte van geld en de economie. Wel ben
ik er van overtuigd dat ze meer een utopie schetst dan de werkelijkheid. De
utopie die zij wilt heeft de volgende twee aspecten: Elk mens heeft hetzelfde
doel en de middelen op de wereld zijn gelijkmatig verdeeld. Nu lijkt het mij
het eerste aspect de komende jaren niet zal gebeuren. Onderlinge ruzies tussen
landen zullen er altijd blijven, als we de planeet willen redden moeten we er
samen voorgaan en moeten we een eenheid worden. Er zullen altijd landen niet
mee willen werken, of moeilijk doen. Maar dan alsnog elk mens is anders en
iedereen denkt en wilt wat anders. Ik acht dit aspect mogelijk, maar hier gaat
veel tijd overheen.
De verdeeldheid van middelen over de wereld is nu oneerlijk.
Afrika bijvoorbeeld bezit niet veel geld en ook niet veel handelsmiddelen meer
omdat deze opgekocht worden of vernietigd worden door andere landen. Dagelijks
sterven er mensen aan de kleinste ziektes in de Derde wereldlanden, terwijl we
in West-Europa zelfs kanker kunnen bestrijden. De meer welvarende landen kunnen
nu meer doen dan armere landen, deze welvarende landen bezitten ook vaak veel
vervuiling. Deze landen hebben de grootste verantwoordelijkheid om de
verandering aan te gaan en een voorbeeld te zijn voor anderen. Geld moet voor
deze landen een lagere prioriteit krijgen, en de planeet moet voorop komen te
staan. Alleen als we samenwerken kan de utopie van Annie werkelijkheid worden.
Leonard, A., (2007), The story of
stuff, The story of stuff project,
http://storyofstuff.org/movies/story-of-stuff/
Leonard, A., (2013), The story of
solutions, The story of stuff project , http://storyofstuff.org/movies/the-story-of-solutions/
Leonard, A., (2012), The story of
change, h The story of stuff project , http://storyofstuff.org/movies/story-of-change/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten